|
Πρόγραμμα TRIMED
Το πρόγραμμα TRIMED «Η παράδοση
του ψωμιού, του λαδιού και του κρασιού» εντάσσεται στο πρόγραμμα CULTURE
2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα διαρκέσει τρία χρόνια (2005-2007).
Είναι ένα πρόγραμμα συνεργασίας ανάμεσα σε έξι νησιά της Μεσογείου (Μαγιόρκα,
Κορσική, Σικελία, Νάξος, Κύπρος και Μάλτα), που δημιουργήθηκε με σκοπό
την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών σχετικά με την τριλογία του μεσογειακού
πολιτισμού, ως ένα μέσο επανεξέτασής της.
Η ονομαζόμενη «Μεσογειακή
δίαιτα» είναι βασισμένη στα προϊόντα της Μεσογειακής τριλογίας : το σιτάρι,
την ελιά και το σταφύλι. Αυτά τα διατροφικά προϊόντα, καθώς και τα παράγωγά
τους (το αλεύρι, το λάδι και το κρασί) αποτελούν χαρακτηριστικά της διατροφής
και του πολιτισμού των μεσογειακών χωρών.
Ο ιδιαίτερος νησιώτικος χαρακτήρας αποτελεί ένα από τους παράγοντες που
συνέβαλαν στην αργή μεταμόρφωση αυτών των πολιτιστικών τοπίων, που προκλήθηκε
από τη συνέχιση ενός οικονομικού μοντέλου βασισμένου σε μεγάλο βαθμό στις
αγροτικές ασχολίες και στη μεταποίηση των γεωργικών προϊόντων. Εντούτοις,
οι οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές, που πραγματοποιήθηκαν στη περιοχή
της Μεσογείου από το πρώτο μισό του 20ου
αιώνα, ώθησαν στην παρακμή της κληρονομιάς, ενώ ταυτόχρονα την απειλούν
με εξαφάνιση. Γι’ αυτό το λόγο, είναι αναγκαία η προώθηση ενεργειών
για συντήρηση και ερμηνεία της μεσογειακής πολιτιστικής κληρονομιάς.
|
Τα παραδοσιακά γεωργικά και παραγωγικά
συστήματα αυτών των διατροφικών προϊόντων έχουν διαμορφώσει το πολιτιστικό
τοπίο, που εσωκλείει μια σημαντική φυσική, υλική και άυλη κληρονομιά. Όσον
αφορά τη φυσική κληρονομιά, η μεταμόρφωση της φύσης, ως συνέπεια της ανθρώπινης
δράσης, συνέτεινε στη διαμόρφωση ενός συγκροτημένου γεωργικού περιβάλλοντος,
που έχει αναμφισβήτητα φυσική, πολιτιστική και εθνολογική αξία. Κατά τον
ίδιο τρόπο, η παρασκευή ψωμιού, λαδιού και κρασιού κατά την προβιομηχανική
περίοδο αναπτύχθηκε χρησιμοποιώντας τεχνικές και μέσα, τα οποία συνέβαλαν
σταδιακά στη δημιουργία της πολιτιστικής κληρονομιάς -κινητής και ακίνητης-
των αγροτικών περιοχών των μεσογειακών χωρών. Όλα αυτά τα στοιχεία (το αγροτικό
τοπίο, η κινητή και ακίνητη κληρονομιά) συνέτειναν στη δημιουργία ενός λαϊκού
και παραδοσιακού πολιτιστικού υπόβαθρου.
|
Το
πρόγραμμα έχει στόχο τη διασφάλιση, την ερμηνεία και προώθηση της πολιτιστικής
κληρονομιάς προερχόμενης από την καλλιέργεια, παρασκευή και κατανάλωση
των προϊόντων της Μεσογειακής τριλογίας, μέσω της έρευνας, της συντήρησης,
της προώθησης και της διεθνούς συνεργασίας. Για την εκπλήρωση του σκοπού
αυτού έχουν διαμορφωθεί οι ακόλουθοι γενικοί στόχοι:
|
Αποκατάσταση της συλλογικής
μνήμης της άυλης κληρονομιάς, που σχετίζεται με τις δραστηριότητες της
παραγωγής σιταριού, των ελιών και του κρασιού, του παραδοσιακού ψωμιού,
και της παραγωγής λαδιού κατά την προβιομηχανική περίοδο
Συγκέντρωση και μελέτη των
τεχνικών και των μέσων, που χρησιμοποιούνται κατά την καλλιέργεια και
την παραδοσιακή παρασκευή των προϊόντων αυτών, διαμέσω της ιστορίας
Προώθηση της γνώσης, της
συντήρησης και της προστασίας της φυσικής, αρχιτεκτονικής και κινητής
κληρονομιάς, που αναπτύχθηκε από την παραγωγή και την παρασκευή των βασικών
προϊόντων της μεσογειακής διατροφής
Μελέτη και προώθηση των
μεθόδων αποκατάστασης των στοιχείων, που κληροδοτήθηκαν, βασισμένες στις
διαδικασίες και τα παραδοσιακά υλικά που χρησιμοποιήθηκαν
Προώθηση της υλικής και
άυλης κληρονομιάς σε σχέση με τη μεσογειακή τριλογία
Προώθηση στη σύγχρονη αγορά
των φυσικών διαδικασιών παρασκευής των προϊόντων αυτών και ενθάρρυνση
της κατανάλωσής τους
Προώθηση του διαλόγου μεταξύ
των ειδικών από τις χώρες που συμμετέχουν
Χρήση των νέων τεχνολογιών
ως μέσα πολιτιστικής προώθησης και συνεργασίας μεταξύ των χωρών
H μεταφορά των αποτελεσμάτων
του προγράμματος σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
|
Γραμμή
1
Η πρώτη γραμμή δράσης, που θα επικεντρωθεί στη μελέτη και την έρευνα των τεχνικών
καλλιέργειας και των παρασκευαστικών διαδικασιών των προϊόντων της μεσογειακής
τριλογίας, περιλαμβάνει τις δραστηριότητες 1, 2 και 3,
που συγκροτούνται από τη διενέργεια συνεντεύξεων και την πραγματοποίηση μαγνητοσκοπήσεων,
με σκοπό τη δημιουργία βάσης δεδομένων και την ανάπτυξη προγραμμάτων που να αφορούν
την ερμηνεία και αποκατάσταση.
Γραμμή 2
Η δεύτερη γραμμή δράσης επικεντρώνεται στη συντήρηση των αρχιτεκτονικών και τεχνολογικών
στοιχείων που συνδέονται με την παρασκευή του αλευριού, του λαδιού και του κρασιού.
Περιλαμβάνει τις δραστηριότητες 4 και 5,
που αφορούν την υλοποίηση του έργου αποκατάστασης της δραστηριότητας 3
και τη συγγραφή εγχειριδίου «καλής πρακτικής».
Γραμμή 3
Η τρίτη γραμμή δράσης επικεντρώνεται στην προώθηση της παράδοσης της μεσογειακής
τριλογίας και περιλαμβάνει τις δραστηριότητες 6, 7, 8
και 9, που αφορούν την υλοποίηση των προγραμμάτων ερμηνείας,
τη διοργάνωση εκθέσεων, τη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού και ιστοσελίδας.
Γραμμή 4
Η τέταρτη γραμμή δράσης επικεντρώνεται στη συνεργασία ανάμεσα στα νησιά της Μεσογείου,
που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, και περιλαμβάνει τις δραστηριότητες 10,
11, 12 και 13. Οι δραστηριότητες αυτές συγκροτούνται με
την οργάνωση τεχνικών συνεδρίων, την πραγματοποίηση μονογραφικών σεμιναρίων,
την οργάνωση εργαστηρίων αποκατάστασης και την πραγματοποίηση συντονιστικών συναντήσεων.
|